Kontxita ezagutu dut

Amamak ez ditu besoak luzatzen,
nik besarkatu egiten dut.
Adarrak hazita dituen enborra bezala
tente, geldi, esperoan geratzen da.
Eta orduan izoztu zaion bihotza
nire begietan urtu egiten da.
Tentuz ibiltzen naiz,
beso artean dudan hauts grisa
ez dezaten tantek busti
eta behin betiko zementu bihurtu.

idazten ari nintzen irakurketaren azken orrialdeetan Kontxita hurbildu zitzaidanean.

– Inporta dizu zure ondoan jartzen banaiz?
– Ez, noski.

Aurreko lerroak ikusita, ez nengoen 92 urteko emakume bati ezetz esateko tenorean.

– Egun ederra gaurkoa, ez duzu uste?
–    Bai, aspaldiko partez eguzkiak berotzen du eta ezin hobeto gaude hemen.
– Bai horixe. Pasieran irten naiz gaur. Boulevard-eko kafetegietara heldu nahi nuen. Gizona hil egin da eta aspaldiko garaiak oroitzeko beharra nuen.
–    Sentitzen dut. Hamaika oroitzapenek goibelduko zaituzte orain.
– Bai, goibeltzen naute, bai. Baina bizitza luzea izan dut; 92 urte ditut. Kontu askori egin behar izan diet aurre. Zuk zenbat urte dituzu?
–    27
– Gazteagoa zinela pentsatu dut. Adin polita zurea sustraiak hazten uzteko, egin al duzu?
–    Ez, oraindik ez.
– Zoriona duzu aurpegian, eraztunetarako ez izan prisarik. Bidaiatzea gustatzen zaizu? Guk atsegin handiz egiten genuen… hortik hona, hemendik hara… en fin.
–    Bai, biziki maite dut bidaiatzea.
– Ez sekula galdu gauza berriak ikasi eta ikusteko aukera, entzun? Bestela damutuko zaizu, egin kasu. Bizirik egoten ikas ezazu. Egingo duzu?
–    Saiatuko naiz (klisk)
– 24 urte nituenean ezkondu nintzen. Nafarroakoa naiz baina gizona Donostiarra zen. Lan egitera etorri nintzen. Jostuna nintzen. Gizonentzako trajeak eta beste hainbat arropa egiten nituen. Donostiako sastreriarik eleganteenean lan egiten nuen; ‘Idiakez’en. Gizon aberatsak eta dotoreak etortzen ziren. Gero ia, ezkondu egin nintzenean lana utzi behar izan nuen, badakizu, emakume ezkonduaren bizitza zer zen orduan; etxea, senarra eta alabak. Poz handiarekin betetzen nuen nire beharra. Beste garai batzuk. Nongoa zarela esan didazu?
–    Ez, ez dizut esan. Basaurikoa naiz, Bilbo ingurukoa.
– A, ez zarela Donostiarra! Baina nirekin bat egingo duzu, Donostia Bilbo baino politagoa dela.
–    Esango nuke edertasunak ez duela bestelako garrantzirik gustura bizitzearekin alderatuta.
– Horretan ez dizut kontra egingo. Ni Erronkarikoa naiz. Oso ederra, baina hemen gustura bizi naiz. Bi alaba izan ditut Donostian. Gazteenari nire izena eman nion;’Kontxita’. Nire alaba batek nire izena izan zezala ilusioa egiten zidan. Hil zitzaidan. Bi alaba izan zituen berak eta kanpoan bizi dira. Hain zen maitagarria nire Kontxita! Ez nire alaba zelako, e? Jendeak esaten zidan hiletan emakume ona zela. Baina ona-ona, gardena, eskuzabala. Pena handia daukat.
–    Ulertu ezin dezakedan mina, sentitzen dut.
– Orain beste alabarekin bizi naiz. Dibortziatua. Bakarrik geratu naizenez bere etxera joan nadin agindu dit. Nagusiegia naiz. Baina ondo nago, ez duzu uste?
–    Nik esango nuke oso ondo zaudela Kontxita.
– Kar-kar. Ez dizut uzten zurean jarrai dezazun. Baina badakizu zer? Egun osoa daramat bakarrik eta pasiatzen eta bakarrik eta… norbaitekin egoteko gogoa neukan. Hitz egitekoa.
–    Primeran deritzot. Eta badakizu zer? Plazerra da niretzat kontatu nahi didazuna entzutea.
– Ederra zara, sarritan esango zizuten. Eta esan ez badizute ere sinestu ezazu, sarritan ez baitakigu garena maitatzen.

Luze eta sakon jarraitu zuen elkarrizketak. Zeharo hunkitu ninduen Kontxitak. Hainbeste, asteburuko bisitan kontatu nuen lehena izan zela.

• Amamaren absentzia sentitzen hasi zara.
• Ama, zer diozu? Amama aurrean jarrita daukat eta, baietz amama?
• Bai.

Hilda egon arren,
gorputzez bizirik dagoena
maite duenarentzat.